Balonculuğun Tarihçesi
1776
İngiliz Henry Cavendish, sülfirik asit ve demirin bir
bileşimini kullanarak hidrojeni keşfeder.
1783
JJacques Charles, 3000 feet yüksekliğinde 15 mil seyahat
eden “The Globe” adlı hidrojen balonunu insansız uçurur.
Balon Gonesse’e iner, orada yerliler tarafından tırmık
saldırısına uğrar ve yok edilir.
19 Eylül 1783
Bir koyun, bir ördek ve bir tavuk sıcak hava balonunun ilk
yolcuları olurlar. 16. Louis ilk uçuşun hayvanlarla
yapılacağını bildiren kararını çıkarttıktan sonra
Montgolfier kardeşler, Jacques Etienne ve Joseph Michel
kağıt ve kumaştan yapılı bir balon havalandırdılar. Balon
yaklaşık 6000 feet yükselir ve güvenle bir şekilde iniş
yapar.
21
Kasım 1783
Kayda geçen ve insan tarafından kullanılan ilk sıcak hava
balon uçuşu Paris’te gerçekleşir. Montgolfier kardeşler
tarafından kağıt ve ipekten yapılan bu balon 22 dakikalık
uçuş boyunca
François Pilâtre de Rozier ve Marquis François-Laurent
d'Arlandes tarafından yönetilir. Paris’in göbeğinden 500
feet yukarı çatı tepelerinin üstünden giden balon 6 mil
uzaktaki üzüm bağlarına iniş yapar. Yörenin çiftçileri
gökyüzünden inen bu ateş saçan ejderhadan çok rahatsız
olurlar. Pilotlar onları yatıştırmak ve uçuşu kutlamak için
şampanya sunarlar. Bu gelenek balon kullanıcıları tarafından
günümüze taşınmıştır.
1 Aralık 1783
Insan tarafından kullanılan ilk gaz balonu Jacques Alexander
Charles ve Nicholas Louis tarafından yapılmıştır. Paris’ten
başlayan uçuş 2 ½ saat sürmüştür ve 25 millik bir mesafeyi
kapsamaktadır. Iniş yapılır yapılmaz, Robert sepetten atlar
ki bu da balonun tekrar yükselmesine neden olur. Balon bu
sefer 9000 feete yükselir. Charles daha sonra güvenli bri
şekilde iniş yapar. Günümüzde Fransa’da gaz balonları
Charlier, sıcak hava balonları Montgolfier olarak bilinir.
19 Ocak 1784
Fransa Lyon’da Joseph Montgolfier tarafından
gerçekleştirilen tek kayıtlı uçuş 700.000 fut küp üzerinde
kapasitesi olan bir balonla gerçekleştirilmiştir. Bu da
yaklaşık 30 kişilik yolcu kapasitesi anlamına gelir.Yapılan
en büyük balonlardan biridir. Kumaştaki yırtık yüzünden uçuş
sadece 20 dakika sürmüştür.
15 Eylül 1784
İtalyan Vincenzo Lunardi İngiltere’de ilk balon uçuşunu
gerçekleştirmiştir. 18.000 fut küplük balon Artillery’den
Moorfields’e uçar ve Ware yakınlarında Long Mead’e iner.
Yolcuları ise bir kedi, bir köpek ve kafes içinde bir
güvercindir.
30 Kasım 1784
Fransız Jean Pierre Blanchard ve Amerikalı John Jeffries ilk
uçuşlarını Rhedarium Garden-Londra’dan balonlarını
havalandırarak gerçekleştirirler. 7 Ocak 1785’de Blanchard
ve Jeffries’den oluşan aynı takım İngiltere kanalı üzerinden
uçan ilk baloncular olurlar.
15
Haziran 1785
Balonla uçuşta ilk kaza, hybrid gaz ile çalışan sıcak hava
balonunun Jean François Pilatre de Rozier ve yolcusu
tarafından yönetildiği uçuşta oldu. M. Romaine ateş alır ve
İngiltere Kanalını geçmeye çalışırken patlar. Günümüzde
hybrid balonlar (gaz ve sıcak hava kambinasyonunu
kullanmaktadırlar) Rozier olarak bilinirler.
J9 Ocak 1793
Amerika’da ilk balon uçuşu Philadelphia’da Walnut Street
PrisonYard’da Jean Pierre Blanchard tarafından
gerçekleştirilmiştir. Blanchard ayrıca Almanya, Hollanda,
Belçika ve İsviçre’de ilk balonla yükselen kişidir.
1800'li yılların başı
Amerikan balon pilotları Charles Durant, Thaddeus Lowe, John
La Mountain, Rufus Wells ve John Wise, gaz ve sıcak hava
balonlarını tasarlamaya, yapmaya ve uçurmaya devam ettiler.
1804
Jacques Garnerin, Nopelon’un taç giymesini Paris’ten
havalanan ışıldayan insansız bir balonla kutlar. Ne yazık
ki, Roma dışındaki Nero heykeline çarptı ki bu Napoleon
tarafından yapılan kişisel bir aşağılama olarak görülür.
Aynı zaman sürecinde Joseph Gay –Lussac yaklaşık 20.000
feete uçar ve atmosfer ile ilgili bilimsel deneyler yapar.
1861
Amerikan iç savaşı sırasında ipli gaz balonları her iki
tarafça taburların hareketlerini izlemek için kullanılır.
Balonlar bu amaçla 1794’ün başlarında Fransa’da
kullanılmıştır.
1870-71
Balonlar Prusya –Alman kuvvetleri tarafından şehrin
kuşatılması sırasında kaçan mültecileri ve postaları taşımak
için kullanılır. 2 milyonun üzerinde mektupla birlikte 100
kişi kaçar.
Temmuz 1897
İsveçli balon pilotu Salomon Andree, “Eagle” adında bir
balonla Kuzey kutbuna ulaşmak için bir denemede bulunur. 3.
gün bir haber güvercini tarafından gönderilen mesaj tek
haber olur. 33 yıl sonra mürettebattan geriye kalanlar
Norveçli araştırmacılar tarafından bulunur.
1906
Newyork’lu bir gazete sahibi James Gordon Bennet, bir uzun
mesafe uluslararası balon yarışı için sponsor olur. İlk
yarış Paris’te başlar ve 22 saat sonra İngiltere-Yorkshire’a
inen Amerikalı Frank Lahm tarafından kazanılır. Yarışın
kurallarına gore, kazanan balonun ülkesi bir sonraki yıl
gerçekleşecek yarışa ev sahipliği yapacaktır. Bir sonraki
yarış 1907’de St. Louis’de gerçekleşir. 1906 ile 1938
yılları arasında 6 farklı ülkede 26 yarış gerçekleştirilir
1979’da yarış tekrar hayata geçirilir ve bugün dünyada en
önemli gaz balonu yarışması olarak devam ettirilmektedir.
1931
Auguste Piccards, batisfer temeline bağlı hava geçirmez
kabini keşfeder ve bu 51.775 feete çıkmasına yardımcı olur.
1932’de kozmik ışınları incelemek üzere 53.152 feete çıkar.
3 Ekim
1934
Jeanette Piccard kocası Jean ile birlikte (Auguste’ın ikiz
kardeşi) kozmik ışık çalışmaları için balonla 57,579 feete
çıkar ve güvenli bir şekilde iniş yapar.
11 Kasım 1935
A. W. Stephens ve O. A. Anderson Explorer II adlı 3.7 milyon
fut küplük büyük bir helyum balonuyla 74.000 feetin üzerine
çıkar.
Güney Dakota’da “stratobowl”dan havalanırlar. Bu yer daha
sonra ilk başarılı modern sıcak hava balonun uçuşuna sahne
olur. Tarihte ilk kez, insanların basınçlı bir odada oldukça
yüksek irtifalarda seyahat edebilecekleri ve basınçlı bir
odada yaşam sürdürebilecekleri kanıtlanmış olur. Bu uçuş
havacılık açısından bir dönüm noktası oluşturur ve gelecekte
uzayda seyahatin ve uzayda insanın seyahat edebilmesinin
yolunu açar. Oldukça reklamı yapılmış seyahat, balondan
canlı radio yayını yapabilme de özelliği taşır.
1947
Jean ve Jeanette Piccard’ın oğlu Don Piccard, askeri bir
Japon gaz balonunu kullanır. Bu uçuş belki de ilk savaş
sonrası özgür balon uçuşu olur ve balonculuğun modern çağına
damgasını vurdu. Mr. Piccard ilk balon uçuşunu 1933’te
gerçekleştirir.
1961
Amerikan donanmasından Komutan Malcolm Ross ve Teğmen Victor
A. Prather, “Lee Lewis Memorial” adlı polietilen balonda
113.739,9 feete yükselirler. Meksika Körfezi’ne inerler ve
orada basınç giysisi suyla dolunca su yüzeyinde kalamayan
Prather boğulur.
1978
Ben Abruzzo, Maxie Anderson ve Larry Newman’ı taşıyan
“Double eagle II” adlı balon Atlantiği geçen ilk balon olur.
137 saatlik uçuş rakamı ile birlikte yeni bir zamanlama
kayıtlara geçer.
1981
Pasifiği geçen ilk balon: Ben Abruzzo, Larry Newman, Ron
Clark ve Japonya’dan Rocky Aoki tarafından yönetilen,
Nagashami- Japonya’dan 10 Kasım’da kalkan 84 saat 31 dakika
sonra Kaliforniya’da Mendocino Ulusal Ormanına inen 13
bölmeli Double Eagle IV. Yeni bir mesafe rekoru kırılır:
5768 mil.
1984
İlk tek kişilik Transatlantik balon uçuşu: Joe Kittinger
Caribou, Maine’den Savona-İtalya’ya “Rosie O’Grady’s Ballon
of Peace” adlı helyumla şişirilmiş balonuyla 3535 mil uçar.
1987
Atlantiğin geçildiği ilk sıcak hava balon uçuşu: Per
Lindstrand ve Richard Branson 33 saatte 2900 mil uçar ve
sıcak hava balonculuğu tarihinde yeni bir rekor kırar. Balon
2.3 milyon fut küp kapasitesiyle zamanının en büyüğüdür.
1988
Sıcak hava balonuyla en yüksek mesafe rekoru: Per Lindstrand
bir sıcak hava balonu ile erişilen en yüksek mesafe olan
65000 feet ile tek başına dünya rekorunu kırar.
1991
Pasifiği geçen ilk Sıcak Hava Balonu: Per Lindstrand ve
Richard Branson sıcak hava balonu ile Pasifiği geçen ilk
insan oldular. Otsuka Flyer adlı balonlarında 245 mph’lik
hızlara ulaşarak 6700 mili 46 saat içerisinde dolaşırlar.
Japonya’dan Kanada’ya uçarlar ve dünya rekoru kırarlar.
1992
Süre rekoru: Richard Abruzzo, (Bir önceki rekorun sahibi Ben
Abruzzo’nun oğlu) ve Troy Bradley (“Odyssey” projesi ile
artık kendi dünya çevresindeki rekorunu oluşturmaktadır) 144
saat, 16 dakika boyunca bir De Rozier balonu içerisinde
Bangor Maine’den Fas’a uçar.
1995
İlk tek kişilik Transpasifik Balon
uçuşu: Şubat 14-17. Kendi “Solo Challenger” projesi ile
diğer bir dünya çapında yarışmacı Steve Fossett, Seul-
Kore’den yola çıkar ve Mendham-Saskatchawam-Kanada’ya 4
günde uçar.
1997
Goreme Balonculuk kurulur.
|